Voorstel college: op termijn nieuwbouw voor Theater de Veste

Het huidige gebouw van Theater de Veste is niet toekomstbestendig. Het is te klein voor de stad en heeft verschillende functionele gebreken. Begin 2020 deed adviesbureau BMC al in opdracht van de gemeente onderzoek. Het concludeerde dat (ver-)nieuwbouw binnen vijf tot tien jaar nodig was. De gemeenteraad gaf vorig jaar het college de opdracht voor een verkenningsonderzoek, zo werd het afgelopen jaar grondig onderzocht of renovatie dan wel nieuwbouw nodig is. Hieruit blijkt dat op termijn een nieuw theater nodig is. 

Gebreken

Het huidige gebouw van Theater de Veste is bijna 30 jaar oud. Het is te klein en heeft verscheidene gebreken. Bij de bouw destijds is bouwprogramma wegbezuinigd, dat heeft zijn weerslag op de huidige staat en functionaliteit. Het podium is te klein, waardoor verschillende voorstellingen niet passen. Ook is de toegankelijkheid onvoldoende: er zijn veel trappen en geen liften in het gebouw. Verder is de indeling van het gebouw gebrekkig en is de oppervlakte van de ruimtes zeer beperkt. Er is geluidslekkage tussen ruimtes en daarnaast is het binnenklimaat slecht, door het ontbreken van een aircosysteem. Door de klimaatverandering wordt de periode waarin voorstellingen gepresenteerd kunnen worden hiermee steeds korter. Naast dit alles zijn door de staat van het gebouw de onderhoudskosten zeer hoog.

Te klein

Ook is het theater te klein. Het theater heeft 500 stoelen en slechts één zaal. De capaciteit van Theater de Veste is niet passend bij de huidige omvang van Delft, en bij het toekomstige inwoneraantal. Plaatsen als Harderwijk, Barneveld, Delfzijl en Goes hebben een zelfde of zelfs grotere capaciteit dan het stadstheater van Delft.
Door de kleine capaciteit kunnen inwoners en bezoekers niet goed bediend worden. Ook neemt de kwaliteit en diversiteit van het aanbod af: artiesten en theatergezelschappen slaan Delft steeds vaker over vanwege het te kleine podium en door de lage stoelencapaciteit, waarmee zij hun omzet niet kunnen halen. Dat laatste geldt ook voor het theater zelf. 

De stad telt nu al bijna 110.000 inwoners. De gemeente wil tot 2040 groeien naar een stad van 120.000+ inwoners. De stedelijke voorzieningen, waaronder het stadstheater, zullen moeten aansluiten bij de veranderingen die deze groei met zich meebrengt. 

Uitkomst van de verkenning

Het college presenteerde deze week de resultaten van de verkenning die het afgelopen jaar heeft plaatsgevonden, en waar Theater de Veste nauw bij betrokken werd. De gemeente schakelde hierbij onafhankelijke externe adviseurs in. De uitkomst is dat het college de gemeenteraad voorstelt om voor de toekomst te kiezen voor nieuwbouw met uitbreiding. Dat betekent: een zaal met 800 stoelen en een multifunctionele zaal, waar ruimte is voor 250 stoelen (en een mogelijke sta-opstelling van 800 personen).  Dit kan alleen in een nieuw te bouwen theater. Ook stelt het college voor om een voorkeur uit te spreken voor een locatie in, of aangrenzend aan, de binnenstad. In een vervolgtraject wordt gekeken naar een definitieve locatie. Gemiddeld duurt de bouw van een nieuw theater, van planvorming tot ingebruikname, zo’n tien jaar.

Een toekomstbestendig stadstheater voor Delft

Nieuwbouw leidt tot een toekomstbestendig stadstheater voor Delft. Het leidt tot een goede functionaliteit van het theatergebouw. Het sluit in capaciteit en zalen aan bij de snelle groei van de stad. En, belangrijk, bij deze capaciteit kan de intimiteit nog steeds goed geborgd worden. Het stelt Theater de Veste bovendien in staat om in Delft een breed toegankelijk en divers kwaliteitsaanbod te (blijven) tonen, met bekende artiesten en toonaangevende theatergezelschappen. Door de gewenste stoelenuitbreiding krijgt het theater ook meer inkomsten. 
Ook kan Delft met de tweede multifunctionele zaal het jongere publiek beter bedienen, o.a. met activiteiten op het gebied van festival, pop, dance en theater. En nieuwbouw leidt ook tot een duurzaam en toegankelijk gebouw. 

Belangrijke functie voor de stad

Op macroniveau is een nieuw stadstheater ook essentieel. Een nieuw theatergebouw levert een belangrijke bijdrage aan de stedelijke economie, en aan het culturele en sociaal-maatschappelijke klimaat van Delft. Het theater heeft flinke impact op het leefklimaat en vestigingsklimaat: van mensen en bedrijven, en daarnaast op het bezoekersklimaat. Het draagt bij aan de (inter-)nationale congresfunctie en is van belang voor aantrekkingskracht en de directe en indirecte besteding in de stad, aan winkels, horeca en andere ondernemingen.

Multifunctionele ontmoetingsplek

Daarnaast kan een nieuw theatergebouw als multifunctionele ontmoetingsplek een belangrijke sociale functie in de stad vervullen. Bijvoorbeeld door voorzieningen te combineren uit domeinen zoals cultuur, sport, onderwijs en het maatschappelijke domein. Dat is belangrijk in tijden waarin ontmoetingsplekken steeds schaarser worden, zoals winkels, buurthuizen en kerken, en mensen elkaar steeds meer digitaal tegenkomen in plaats van live. Ook is een overdagfunctie mogelijk, om te werken, studeren en ontmoeten. De combinaties van voorzieningen levert, naast een laagdrempelige en aantrekkelijke ontmoetingsplek, ook besparing op ten aanzien van (schaarse) ruimte en financiële middelen.

Vervolg

De raad besluit naar verwachting voor de zomer over het voorstel van het college. Het college wacht nog met het vervolgtraject voor nieuwbouw. De gemeente heeft namelijk de komende jaren hiervoor geen financiële middelen. Bovendien is de ambtelijke capaciteit in de komende periode nodig voor drie grote opgaven: het Innovatiedistrict, Delft-West en de energietransitie. 

Omdat de bouw van een nieuw theater, van planvorming tot ingebruikname, gemiddeld tien jaar duurt, is er urgentie om nu een keuze te maken voor nieuwbouw, en te starten met het uitwerken van een financiële strategie, want nieuwbouw gaat een flinke investering vragen. Gemeente en Theater de Veste maken het komend jaar eveneens samen een plan om het huidige gebouw tot aan nieuwbouw zo optimaal mogelijk te laten functioneren.

Uw ideeën zijn welkom!

Heeft u ideeën, wensen of vragen over de toekomst van het theater? Die zijn heel erg welkom! Mailt u ons uw ideeën via: idee@theaterdeveste.nl. Wij houden u op de hoogte van de ontwikkelingen.